انواع شمع و کاربردشان
یک‌شنبه، ۷ اسفند ۱۴۰۱
انواع شمع و کاربردشان
شمع یکی از سازه‌های پر کاربرد و جذاب بشر است که با گذشت زمان کاربری دیگری هم پیدا کرده و به عنوان کالای تزئینی طرفداران زیادی دارد. بشر تا سالیان سال نیاز به روشنایی را با شمع رفع می‌کرد و تا زمان اختراع برق شمع‌ها تنها منبع روشنایی در شب به حساب می‌آمدند. با این حال بعد از اختراع برق باز هم استفاده از شمع کنار گذاشته نشد؛ تا جایی که امروزه به عنوان کالایی تزئینی و لوکس برای دکوراسیون خانه یا تزئینات مراسم استفاده می‌شود.
صنعت شمع سازی قدمت دیرینه‌‌ای دارد و از ابتدا تا کنون تغییرات زیادی داشته است. زمانی که فقط از شمع برای روشنایی استفاده می‌شد، ماندگاری و میزان نور آن اهمیت بیشتری داشت اما در حال حاضر که بیشتر به عنوان کالایی تزئینی کاربرد دارد، جنبه‌های زیبایی آن اهمیت بیشتری پیدا کرده است. مثلا بعضی از انواع شمع‌ها اینقدر لوکس و گران هستند که اصلا آن‌ها را روشن نمی‌کنند و فقط به عنوان وسیله‌‌ای دکوری مانند مجسمه استفاده می‌شوند.
نگاهی به تاریخچه شمع سازی
قدمت شمع سازی حداقل به چند هزار سال پیش بر می‌گردد. البته چیزی که امروزه به عنوان شمع شناخته می‌شود با چیزی که در گذشته وجود داشته متفاوت است. شمع‌ها در گذشته تنها مشعل‌هایی بودند که به کمک چربی و پی حیوانات روشن می‌شدند. با گذشت زمان موم، روغن نارگیل، روغن خرما و ... جایگزین پی حیوانات شدند. این تغییر قابل توجه‌‌ای بود چرا که شمع‌های جدید بوی مطبوع‌‌‌تری داشتند. تنها نکته‌‌ای که باعث می‌شد تا عموم مردم خیلی از آن استفاده نکنند، هزینه بالای آن‌ها بود. به طوری که تا سال‌ها این شمع‌ها تنها در دربار، کلیساها و بین طبقه اشراف استفاده می‌شد.
با گذر زمان شمع‌ها تغییرات زیادی پیدا کردند و پارافین تبدیل به اصلی‌‌‌ترین ماده ساخت شمع شد. این تحولات در کنار تولید ماشینی شمع باعث شد تا تولید آن افزایش چشم‌گیری پیدا کند و به همان نسبت هم قیمت آن کاهش پیدا کرد. در این زمان شمع‌ها به عنوان کالایی ارزان و کاربردی در اختیار عموم مردم قرار گرفتند.
با اختراع برق شمع‌ها محبوبیت خود را از دست ندادند و به کالایی تزئینی تبدیل شدند. تنها در مراسم مذهبی و آیین‌های سنتی استفاده از شمع بسیار مرسوم بود. امروزه جنبه کاربردی شمع‌ها مانند گذشته نیست و بیشتر کالایی تجملاتی به حساب می‌آیند. به عنوان مثال در مراسم‌هایی مانند تولد، عروسی و ... شمع‌ها جنبه تزئینی دارند. البته از آنجایی که روشن کردن شمع فضایی معنوی ایجاد می‌کند، همچنان در مراسم مذهبی و آیین‌ها کاربرد دارد.
انواع شمع بر اساس کاربردشان
شمع‌ها را بر اساس کاربردشان و این که در چه فضایی استفاده می‌شوند، می‌توان دسته بندی کرد.
شمع‌های ساده
شمع‌های ساده، معمولی‌‌‌ترین نوع شمع هستند و غالبا به صورت تک رنگ تولید می‌شوند. بیشترین استفاده از این شمع‌ها برای مراسم مذهبی و آیین‌های سنتی است. در مراسم‌هایی مانند جشن‌ها و عزاداری‌های مذهبی که بار معنوی بالایی دارند، بهترین گزینه برای ایجاد حال و هوای عرفانی استفاده از شمع است. قیمت این شمع‌ها بسیار ارزان است و تهیه آن‌ها برای عموم مردم راحت است.
شمع‌های تولد
یکی از پر کاربرد‌‌‌ترین انواع شمع، شمع‌های تولد هستند. این شمع‌ها با شکل‌های مختلفی تولید می‌شوند و غالبا برای تولید آن‌ها از پارافین معمولی استفاده می‌شود. از نظر هزینه هم قیمت بالایی ندارند و در دسترس همه مردم هستند. بعضی شمع‌های تولد به شمع‌های جادویی شناخته می‌شوند. این شمع‌ها با هر بار فوت کردن و خاموش شدن دوباره روشن می‌شوند. نمونه دیگر شمع‌های جرقه‌‌ای هستند که هنگام سوختن جرقه دارند و نور زیباتری ایجاد می‌کنند.
شمع‌های تزئینی
شمع‌های تزئینی یکی دیگر از پر کاربرد‌‌‌ترین انواع شمع‌ها هستند. این شمع‌ها در شکل‌های مختلف و زیبا ساخته می‌شوند. از این شمع‌ها بیشتر در مراسمی مانند نامزدی، عروسی و جشن‌ها استفاده می‌شود. همین طور وسیله‌‌ای تزئینی برای دکور خانه هستند. شمع‌های تزئینی گزینه خوبی هم برای هدیه دادن هستند. البته این شمع‌ها جزو گران‌‌‌ترین شمع‌ها هستند. خصوصا شمع‌هایی که برای دکوراسیون خانه کاربرد دارند. بعضی از این شمع‌ها با مواد طبیعی مانند موم عسل و موم‌های گیاهی تولید می‌شوند. این شمع‌ها امکان ایجاد حساسیت را به صفر می‌رسانند. در بهترین نمونه‌های آن از موم‌های طبیعی و معطر استفاده می‌شود.
بعضی برندها شمع‌هایی با مواد طبیعی و رایحه‌های دلپذیر تولید می‌کنند که بسیار گران هم هستند و قیمت چند ده میلیون تومانی دارند. این شمع‌ها در جاشمعی‌هایی شیک از جنس کریستال، چینی و حتی ورق طلا ارائه می‌شوند.
شمع‌های معطر
شمع معطر همان طور که از نامش پیداست در هنگام سوختن بوی خوبی ایجاد می‌کند. حس بویایی یکی از مهم‌‌‌ترین حواس انسان است و استشمام بوی خوب تاثیر مثبت فوق العاده‌‌ای دارد. شمع‌های معطر دقیقا به همین منظور تولید می‌شوند تا بوی خوبی در فضا ایجاد کنند. در ساخت این شمع‌ها از اسانس‌های طبیعی و مصنوعی استفاده می‌شود. شمع‌ها با اسانس طبیعی می‌توانند به رفع بعضی مشکلات کمک کنند. مثلا شمع‌هایی با رایحه اسطوخودوس آرام بخش هستند و بهتر است از این شمع‌ها در اتاق خواب استفاده شود چون در بهبود کیفیت خواب اثرگذار است.
شمع‌های وارمری
شمع‌های وارمری یکی دیگر از انواع شمع‌ها هستند که هم سایز کوچکی دارند و هم کاربردشان زیاد است. این شمع‌ها در ظرف‌های مخصوص فلزی قرار دارند. نکته مهم در هنگام استفاده از آن‌ها این است که بعد از روشن کردن شمع، ظرف فلزی آن داغ می‌شود.
اصلی‌‌‌ترین کاربرد این شمع‌ها برای استفاده در مهمانی‌ها است. زمانی است که می‌خواهید غذا را تا مدتی گرم نگه دارید باید به سراغ شمع‌های وارمری بروید. برای این منظور ظرف‌های پذیرایی مخصوصی وجود دارد که زیر آن‌ها محلی برای قرار گرفتن شمع وارمری طراحی شده است. زمانی که غذا یا چای را روی میز می‌گذارید به کمک این شمع‌ها می‌توانید از سرد شدن آن جلوگیری کنید. این شمع‌ها رنج قیمتی متفاوتی دارند اما به طور کل گران نیستند.
البته شمع‌های وارمری کاربرد دیگری هم دارند. از شمع‌های وارمری برای تزئینات مراسم، مانند جشن‌های تولد، سفره عقد و سورپرایز‌ها و ... نیز استفاده می‌شود. این شمع‌ها شکل ساده‌‌ای دارند اما در رنگ‌های مختلف و به صورت اکلیلی و معطر هم تولید می‌شوند.
سخن آخر
شمع سازی صنعتی است که بیشتر جنبه هنری پیدا کرده است. امروزه مانند گذشته شمع‌ها جزو کالاهای کاربردی مردم هستند اما بیشتر خاصیت معنوی و جنبه زیبایی آن‌ها اهمیت پیدا کرده است. بیشترین کاربرد شمع‌ها برای متعادل سازی محیط و چیدمان دکور است. شناخت انواع شمع از لحاظ کاربرد و مواد تشکیل دهنده‌شان کمک می‌کند تا انتخاب درستی در این مورد داشته باشیم و متناسب با هر فضا شمع مناسبی انتخاب کنیم.